(ĐCSVN) – Chiều 26/9, Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tổ chức Hội nghị lãnh đạo Ban Chỉ đạo Trung ương với Thường trực Tổ Giúp việc và các cơ quan liên quan. Đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo chủ trì cuộc họp.
Tham dự Hội nghị có đồng chí Lê Hoài Trung, Bí thư Trung ương Đảng, Quyền Bộ trưởng Bộ Ngoại giao; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; đại diện lãnh đạo các doanh nghiệp công nghệ; cùng các thành viên Tổ Giúp việc Ban Chỉ đạo…
Hội nghị tập trung thảo luận về các nội dung: mô hình hợp tác 3 Nhà và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; phát triển các Khu công nghệ cao và đô thị thông minh; phát triển, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chuyển đổi số quốc gia.
Kết quả đạt được và những điểm nghẽn cần tháo gỡ
Báo cáo tại Hội nghị, đồng chí Ngô Hải Phan, Cục trưởng Cục Chuyển đổi số – Cơ yếu, Văn phòng Trung ương Đảng, Thường trực Tổ giúp việc Ban Chỉ đạo cho biết, mô hình hợp tác 3 Nhà (Nhà nước – Nhà trường – Doanh nghiệp) đã hình thành các mạng lưới hợp tác, thu hút sự tham gia của các trường đại học lớn; một số sản phẩm nghiên cứu được thương mại hóa. Hệ sinh thái hỗ trợ khởi nghiệp, sáng tạo có nền tảng phát triển thuận lợi.
Tuy nhiên liên kết giữa các chủ thể còn yếu, thiếu tính thực chất; mối liên kết giữa nghiên cứu khoa học và nhu cầu thị trường chưa chặt chẽ; cơ chế, chính sách hỗ trợ chưa đồng bộ, kịp thời. Nguồn nhân lực công nghệ cao còn thiếu về số lượng và kinh nghiệm…
Về phát triển các Khu công nghệ cao, đô thị thông minh, cả nước hiện có 06 Khu công nghệ cao đã phát huy vai trò là động lực thu hút đầu tư công nghệ cao, với tổng vốn FDI gần 12 tỷ USD từ các tập đoàn hàng đầu thế giới như SamSung, Intel, LG… và sự tham gia của các doanh nghiệp lớn trong nước.
Chủ trương phát triển đô thị thông minh đã được quan tâm với việc thành lập Tổ công tác liên ngành cấp quốc gia. Chính phủ đã ban hành Nghị định về phát triển đô thị thông minh. Đến nay đã công bố 26 tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) về đô thị thông minh.
Tuy nhiên, cơ chế, chính sách, nhất là cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để phát triển Khu công nghệ cao còn hạn chế. Mô hình phát triển còn nặng về sản xuất, lắp ráp sản phẩm công nghệ cao, chưa trở thành các trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) đúng nghĩa.
Việc phát triển đô thị thông minh còn tự phát, thiếu cách tiếp cận tổng thể; mới tập trung vào ứng dụng công nghệ số để cung cấp dịch vụ, tiện ích thông minh, chưa tập trung vào các vấn đề cốt lõi của đô thị như quy hoạch, giao thông, năng lượng, môi trường…; còn tình trạng “cát cứ”, phân mảnh dữ liệu giữa các ngành, các cấp.
Đáng chú ý, theo báo cáo, những năm gần đây, Việt Nam đã bước đầu ứng dụng và đầu tư phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) trong các lĩnh vực. Trong quản lý công, đã ứng dụng thí điểm AI trong phân tích dữ liệu giao thông, tổng đài thông minh và trợ lý ảo góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành và hỗ trợ xây dựng Chính phủ số.
AI đã được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như y tế, giáo dục, nông nghiệp, tài chính – ngân hàng, giao thông và đô thị thông minh; bước đầu đóng góp vào nâng cao năng suất, tối ưu hóa sản xuất, mở ra cơ hội hình thành ngành công nghiệp mới; được ứng dụng trong phân tích dữ liệu lớn, mô phỏng, dự báo, đặc biệt trong y sinh, vật liệu mới, môi trường, năng lượng…
Mặc dù đã có những bước tiến quan trọng, song đa số các ứng dụng AI mới ở quy mô thí điểm, thử nghiệm, chưa nhân rộng, hiệu quả còn khiêm tốn; chưa có mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt; nguồn dữ liệu còn thiếu, phân tán…
Tại cuộc họp, các đại biểu tập trung phân tích, đánh giá thực trạng triển khai mô hình hợp tác 3 Nhà, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, các Khu công nghệ cao, đô thị thông minh và việc ứng dụng AI trong chuyển đổi số quốc gia; đồng thời đề xuất định hướng, nhiệm vụ, giải pháp để khắc phục hạn chế, thúc đẩy phát triển trong thời gian tới.
Giải bài toán hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ
Sau khi nghe các ý kiến phát biểu, kết luận Hội nghi, đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo ghi nhận và đánh giá cao những kết quả đã đạt được trong thời gian qua. Đồng chí đề nghị Hội nghị thống nhất với báo cáo và các đề xuất của Thường trực Ban Chỉ đạo; đồng thời lưu ý điều chỉnh, bổ sung một số nội dung theo ý kiến của đại diện lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước.
Về những nội dung cụ thể, liên quan đến Khu công nghệ cao, đồng chí Nguyễn Duy Ngọc đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, hướng dẫn các thành phố triển khai; rà soát, tổng hợp những vướng mắc trong lộ trình thực hiện và hướng dẫn cụ thể để tháo gỡ kịp thời.
Đối với phát triển đô thị thông minh, Bộ Xây dựng có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu giải quyết các khó khăn, vướng mắc của địa phương trong quá trình thực hiện.
Liên quan Mô hình hợp tác 3 Nhà, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ trực tiếp hướng dẫn triển khai thực hiện.
Về giải pháp tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với Bộ Công an và Thường trực Ban chỉ đạo để giải bài toán hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đồng thời, cần hướng dẫn về bảo lãnh cho các doanh nghiệp tham gia Mô hình hợp tác 3 Nhà.
Đồng chí nhấn mạnh, Bộ Khoa học và Công nghệ giữ vai trò hết sức quan trọng trong việc rà soát, hoàn thiện và triển khai các khung pháp lý; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong thực hiện.
Đặc biệt, đồng chí Nguyễn Duy Ngọc lưu ý, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo vừa là chiến lược, vừa là yêu cầu về luật pháp và đầu tư vì vậy cần được đặc biệt quan tâm, thúc đẩy. Nhấn mạnh thế giới đang tiến rất nhanh, đồng chí cho rằng phải dấn thân mạnh mẽ hơn nữa vào thúc đẩy phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Để thực hiện hiệu quả, đồng chí đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ cần phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo trong đào tạo nguồn nhân lực; phối hợp với Bộ Ngoại giao để mời gọi các chuyên gia.
Đồng chí nhấn mạnh, trong các văn bản ban hành đã quy định cụ thể: người đứng đầu phải trực tiếp chỉ đạo các nhiệm vụ về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Các nhiệm vụ trọng tâm cũng đã được phân công trong kế hoạch và các kết luận trước đó, do đó cần tập trung tổ chức thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, bảo đảm tiến độ và chất lượng.
Đồng chí Nguyễn Duy Ngọc cũng đề nghị Thường trực Ban Chỉ đạo ban hành kết luận để chuyển tới các cơ quan, địa phương và đơn vị liên quan tổ chức thực hiện; đồng thời gửi tới các đồng chí trong Thường trực Ban Chỉ đạo để nắm bắt và chỉ đạo thống nhất./.
Minh Duyên